پمپ دنده ای شفت محرک با خار به چرخ دنده محرک پمپ هیدرولیکی وصل است. چرخ دنده ی هرزگرد با چرخ دنده محرک درگیر است و هر دو باهم می چرخند. دندانه های چرخ دنده های درگیر با هم دریچه های ورودی و خروجی پمپ دنده ای را نسبت به هم آب بندی می کنند.
با گردش دنده ها، در قسمت ورودی پمپ دنده ای، دندانه های دو چرخ دنده از هم باز می شوند. باز شدن دندانه ها مثل یک مکش و انبساط حجمی در این قسمت به وجود آورده و سبب می شود که سیال در اثر فشار هوای مخزن به درون پمپ رانده شود. این سیال سپس در فضای خالی بین دندانه های چرخدنده ها و بدنه ی پمپ دند ه ای، به طرف دریچه خروجی پمپ هدایت می گردد.
در این قسمت دندانه های دو چرخدنده به هم نزدیک شده و باعث می شود سیال به طرف خارج رانده شود.
آب بندی بین دندانه ها به روغن اجازه نمی دهد که از وسط پمپ عبور کرده و به قسمت ورودی بازگردد.
پمپ های دنده ای چرخ دنده ای دو نوع دارند:
پمپ های هیدرولیکی در انواع مختلفی قابل عرضه هستند که در دو نوع
می باشند.
پمپ های دنده ای ازجمله جابجایی مثبت هستند. این پمپ ها دارای یک پوسته بوده که در درون انها دنده ها نزدیک به یکدیگر قرار گرفته واین نوع قرارگیری باعث حرکت وانتقال سیال می گردد.حرکت اصلی این پمپ ها بصورت چرخشی می باشد.در این پمپ ها به ازای هر دور چرخش، حجم محدودی از سیال جابجا می گردد. اینها دارای دو چرخ دنده می باشند که این چرخ ها در یکدیگر درگیر شده ونهایتا باعث پمپاژ سیال میگردند.از بین این دو چرخ دنده، یکی از آنها محرک بوده وباعث چرخش دیگری می گردد. تماس فیزیکی بین چرخ دنده ها باعث حرکت قسمتی از سیال بین پورت های ورودی وخروجی می گردد و فضای موجود در داخل محفظه پمپ کاملا آب بند است.
پمپ های دنده ای انواع مختلفی دارند که از جمله آن ها:
1. داخلی (Internal Gear Pump)
2. خارجی (External Gear Pump)
3. پمپ های گوشواره ای (Lobe Pump)
4. پمپ های پیچی (Screw Pump)
5. پمپ های ژیروتور (Geroto