پمپ های دوار جزء دسته پمپ های جابجایی مثبت بوده و در صنعت جهت پمپاژ سیالات سنگین(مانند سوخت سنگین وروغن) استفاده می شوند. این پمپ ها در انواع دنده ای ، پیچی و پره ایوجود دارند . در اینجا بعضی پمپ های جابجائی مثبت به طور خلاصه بررسی می شوند .
پمپ های دوار
1) پمپ دوار دنده ای (Gear):
این پمپ ساده ترین نوع پمپ دوار می باشد و در دو نوع داخلی و خارجی ساخته می شوند. در این نوع پمپ ها سیال در فضای بین دندانه ها حبس شده و به بیرون فرستاده می شود. دندانه ها از نوع Helical& Spur می باشند .نوع Helical جریان آرامتری را برقرار میکند.در بعضی طرح ها سوراخ هایی در امتداد شعاع از بالا به پایین دندانه وجود دارد و هر دو فضای بین دنده مجاور را به هم ارتباط می دهد.
این به خاطر بای پاس کردن سیال از یک دنده به دنده بعدی است تا از افزایش فشار بیش از حد و اعمال بار زیاد بر یاتاقانها جلوگیری شود. پمپ های دنده ای امکان پمپاژ سیال با ویسکوزیته های مختلف و با فشار ورودی متفاوت را دارند.
به علاوه جریان در سیستم به آرامی و بدون ضربه (پالس) برقرار می شود. این پمپ ها خود راه انداز هستند و می توانند خشک نیز کار کنند. از آنجا که این نوع پمپ ها تنها دو جزء متحرک دارند، قابلیت نگه داری و در مدار بودن بالایی دارند و در هر دو جهت نیز می توانندکارکنند.
سرعت پمپ های کوچک
١٧۵٠ تا٣۴۵٠ دور در دقیقه است و برای پمپ های بزرگتر و سیال چسبنده تر سرعت کاهش می یابد . باتوجه به طراحی این نوع پمپ ها که لقی کمی بین دندانه و پوسته می باشد. کنترل بر روی جریان سیال به سادگی صورت میگیرد. و همین نکته منجر به استفاده بیشتر این پمپ ها در انتقال دقیق سیالات حساس و گران شده است. البته لازم است دقت شود همراه سیال ذرات خورنده نباشد.
همانطورکه قبلا بیان شد سیال در فضای بین دنده ها حبس شده، به جلو رانده می شود. جنس قطعات پمپ دنده ای با توجه به نوع سیال انتخاب می شود. جنس دنده ها معمولا از فولاد زنگ نزن و بوش ها و آب بند مکانیکی از جنس برنز انتخاب می شود. پمپ پنتاکس
